Ali Türkşen Yunanistan’a alınmadı... BM STK İşkence Raporu Etkisi mi?

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, Kasım 2024’te yayımladığı “Sonuç Gözlemleri” raporunda Türkiye’de 15 Temmuz sonrası yaşanan işkence ve kötü muamele vakalarının uluslararası kayıtlara girdiğini, bu suçların insanlığa karşı suç niteliğinde olduğunu ve zaman aşımına tabi olmadığını belirtmişti. Komite ayrıca Türkiye’de işkence iddialarına dair etkili soruşturma eksikliğine ve cezasızlık sorununa da dikkat çekmişti.

Yunanistan, Ali Türkşen’i ‘istenmeyen kişi’ ilan etti

Eski Asker Ali Türkşen, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Yunanistan’ın kendisini “persona non grata” (istenmeyen kişi) ilan ettiğini, Rodos, Halki ve Simi adalarında teknesinden dışarı adım atmasına izin verilmediğini, giriş-çıkış işlemlerinin pasaportuna işlenmediğini duyurdu.

Ali Türkşen yaptığı açıklamada, Yunanistan'ın kendisine gerekçe belirtmediğini ifade etmiş ve muhtemelen Yunanistan hükümetinin kendisi hakkında bazı bilgiler nedeniyle bu şekilde bir karar aldığını iddia etmiştir.

Türkşen, 23 yıldır hiçbir sorun yaşamadan gittiği Yunanistan’a ilk kez alınmadığınıda sözlerine ekledi.

BM Resmi Sitesinde Yeralan STK Raporu ardından gelen gelişme !!!

BM İnsan Hakları Komitesi, 142. oturumunu 2024 yılı sonbaharında gerçekleştirmiş, Türkiye’nin sunduğu devlet raporunun ardından 60’tan fazla sivil toplum kuruluşunun gölge raporlarını incelemişti. Komite, çalışmalarını tamamlayarak 8 Kasım 2024’te yayımladığı sonuç gözlemlerinde Türkiye’deki işkence ve kötü muamele uygulamalarının sistematik nitelikte olduğunu kayda geçirmişti.

Raporda ayrıca, işkence suçlarının insanlığa karşı suç kapsamında zaman aşımına tabi olmadığını da hatırlatmıştı.

Alışılmışın dışında, BM STK raporlarını yayınlamış, yayınlanan STK raporlarında bazı isimler doğrudan anılmış ve bu isimler arasında şunların yer aldığı görülmüştü:

• Korgeneral (E) Zekai Aksakallı
• Binbaşı (E) Barış Dedebağı
• Albay (E) Ali Türkşen
• MİT Dış Operasyonlar Başkanı Kemal Eskintan
• Polis Elif Sümercan
• Polis Tahir Darbazoğlu

Ali Türkşen'in ismi daha önce Advocates of Silenced Turkey (AST) tarafından yayımlanan raporlarda da işkence iddialarıyla anılmıştı. AST, tanık anlatımlarına dayanarak hazırladığı raporlarında Türkşen ve diğer bazı isimlerin işkence ve kötü muamele vakalarına karıştığını öne sürmüştü.

Hukuki çerçeve
• BM İşkenceye Karşı Sözleşme (CAT) işkenceyi mutlak biçimde yasaklıyor. 
• AB Küresel İnsan Hakları Yaptırımları Rejimi (2020), işkence yapan ya da yapılmasına göz yuman kişilere seyahat yasağı ve malvarlığı dondurma gibi yaptırımlar öngörüyor.
• TCK 94 uyarınca işkence ağır suçtur; BM kararları ise bu suçların uluslararası düzeyde de takip edileceğini gösteriyor.

Yunanıstan sahillerinde Türkşen’e giriş yasağı

Yunanistan’ın Ali Türkşen’i ülkeye sokmaması ve istenmeyen kişi ilan etmesinin 2024 yılında BM Resmi sitesinde yayınlanan Sivil Toplum Kuruluşlarının gölge raporu sonrasında meydana gelmesi, uluslararası yaptırımların fiilen devreye girmeye başladığını gösteren güçlü bir işaret olarak değerlendirildi.

Salim Sancak