15 Temmuz Sonrası: Türkiye’de Kriz Üzerinden Güç Konsolidasyonu
Small Wars Journal’ın yayımladığı “Kriz Yoluyla Otoriter Konsolidasyon: 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi ve Türkiye’de Terörizmin Araçsallaştırılması” başlıklı analiz, 2016’daki (sözde) darbe girişiminin ardından Türkiye’de hızlanan siyasi dönüşümü ve iktidarın bu krizi nasıl kendi lehine çevirdiğini kapsamlı biçimde inceliyor.
Makale, iktidar partisinin (Akp), (sözde) darbe girişimini şeffaflıktan uzak, bağımsız bir soruşturma yürütmeden siyasi amaçlar doğrultusunda kullanmasını ve muhalifleri susturmak için “terör” kavramını araçsallaştırmasını tartışıyor. Özellikle 15 Temmuz’un hemen ardından hızlıca hazırlanıp kamuya duyurulan ihraç ve tutuklama listeleri, (sözde) darbenin ardından binlerce askerin, hâkimin ve polisin görevden alınması, iktidarın muhalefet ve sivil toplum üzerinde giderek artan baskısı detaylandırılıyor.
Analizde, (sözde) darbede yer aldığı öne sürülen kişi ve gruplara ilişkin tutarsızlıklar, çelişkili resmi kronolojiler, TRT binası ve TBMM’ye yönelik saldırıların tartışmalı yönleri gibi olaylar irdeleniyor. Eski CIA yetkilileriyle yapılan röportajlarda (sözde) darbe girişiminin, başarıya ulaşmak isteyen profesyonel bir askeri planı andırmadığı; olayların “kötü bir tiyatro” gibi göründüğü aktarılıyor.
Ayrıca Temmuz 2016’dan itibaren Akp’nin terörle mücadele retoriğini genişlettiği, muhalifleri tehdit olarak gösterip çoğunu terörle ilişkilendirerek kriminalize ettiği, böylece Anayasa ve yargı düzeninde radikal değişikliklere gittiği vurgulanıyor. Bu dönemde on binlerce kişinin hapsedilmesi, işkence iddiaları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına rağmen muhaliflerin uzun süreli tutuklulukları ve medyaya uygulanan baskı öne çıkıyor.
Sonuç olarak, makale Türkiye’nin demokratik kurumlarının zayıfladığını, yürütmenin yasama ve yargı üzerindeki hakimiyetini artırdığını ve ülkenin uluslararası itibarı ile hukuk devleti ilkesinde ciddi erozyon yaşandığını savunuyor. Yükselen otoriterleşme ve kriminal baskının uzun vadeli toplumsal ve siyasi sonuçları olacağına dikkat çekiliyor.
Haber Linki:
https://smallwarsjournal.com/2025/07/14/2016-turkey-coup-political-analysis/
